Het laatste kwartier van de maan

Aan het eind van de twintigste eeuw zit een vrouw onder de berkenbomen haar leven te overdenken. Zij behoort tot de Evenki die de afgelegen bossen en berghellingen van Noordoost-China doorkruisen met hun rendierkudden, in volledige harmonie met de prachtige, ruige natuur. Aan haar idyllische jeugd, die ze spelend aan de rivieroevers van de Argun doorbrengt, komt een abrupt einde door de dood van haar vader. Vervolgens valt het Japanse leger China binnen. De Evenki raken onvermijdelijk in de strijd verwikkeld. De eerste stap naar het einde van hun traditionele nomadenbestaan is gezet…

Ik heb Het laatste kwartier van de maan al enige dagen uitgelezen maar kom pas nu tot een recensie. Gewoon omdat dit boek mij nederig maakte... Het laatste kwartier van de maan is een epos, een familiekroniek zonder weergaande. Inhoudelijk ver weg van andere geschreven kronieken. Je krijgt hier het levensverhaal van een negentigjarige vrouw, een Evenki vrouw. Zij behoort tot een ‘native people’ en is zowaar de laatste van haar stam die nog het leven leidt zoals ze is opgegroeid. De ‘Evenken’ vroeger bekend als de  ‘Toengezen’ werden pas in 1931 officieel als etnische groep benoemd. De Evenken zij verspreid over het reusachtige Siberië deels Russisch, deels Chinees grondgebied. Deze kleine geografische situering is wel degelijk belangrijk om dit prachtige levensverhaal te vatten. Je krijgt hier een levensverhaal van bijna een eeuw over de teloorgang  van een natuurvolk dat in volledige symbiose leefde met de harde natuurkrachten in die onherbergzame wereld. Een volk dat samenleefde met zijn rendieren en zijn sjamanisme en geloof in geesten. Tijdens het lezen van die wondermooie vertelling word je ondergedompeld in een reeks op elkaar volgende vertellingen over de leden van haar urireng, haar gemeenschap. Een aaneenschakeling van verhalen over geboortes en dood, geluk en ziektes, verdraagzaamheid en afgunst, levensbeschouwingen die ook wij als hedendaags individu kennen maar waarvan wij al veel diepte van kwijt zijn. Maar het is bovenal hun teloorgang, de onvermijdelijkheid van een oprukkende nietsontziende technologische maatschappij en de daaruit volgende ontwrichting  die mij raakte. Dit maakte mij nederig. 

Het laatste kwartier van de maan, een verhaal voor wie zich graag laat onderdompelen in de hardheid maar ook diepgaande verbondenheid met de natuur van een natuurvolk maar die zich ook bewust is van de sociale hardheid van hun teloorgang!