De familie Martin
Het schrijven lukte hem niet meer. Hij zat op een dood spoor. Jarenlang had hij allerlei verhalen bedacht, die slechts zelden waren geïnspireerd op de realiteit, maar nu raakte hij verveeld door zijn eigen personages. Een willekeurig waargebeurd verhaal zou interessanter zijn. Een willekeurig leven dat geen verzinsel was. Daarom stapte de schrijver de straat op en sprak daar de eerste persoon aan die hij tegenkwam. Die zou het onderwerp van zijn boek worden. Zo trad hij het leven binnen van de familie Martin.
De auteur schrijft dit verhaal vanuit de ik persoon. Hij start als schrijver zonder inspiratie, een klassieker. Hij besluit om een roman te schrijven over de eerste persoon die hij die dag tegenkomt op straat. Dat wordt uiteindelijk een oudere vrouw, Madeleine. Het personage blijkt al snel een aantal interessante zaken te vertellen te hebben en stelt zich direct open voor de onbekende die haar zomaar aanspreekt op straat. De schrijver is dolenthousiast. Valérie, de dochter van de vrouw vindt een boek over haar moeder niet zo’n goed idee en probeert om het verhaal naar zich toe te trekken. De schrijver geeft uiteindelijk toe en bereidt zijn inspiratiebron uit naar de vrouw en haar gezin, de familie Martin. In het begin en op het einde van het boek treedt vooral het verhaal van Madeleine naar voren. De schrijver vindt hier inspiratie in een verhaal over een verloren liefde. Daartussenin gaat het vooral over Valérie en haar man, Patrick. Ze leiden elk hun leven. De passie en het vuur in hun relatie is al lang gedoofd. Hun kinderen komen hier en daar eens aan bod. De afwisseling tussen de verschillende verhalen zorgde voor wat variatie. De switch ertussen werd op een logische manier gebracht.
De plotse verschijning van de schrijver zette iedereen aan het denken. De vertellingen over hun dagelijkse sleur, hun jobs en het verleden doen de personages stilstaan bij wat ze willen voor de toekomst. Ze vertellen meer over wat ze denken en voelen tegen de schrijver dan tegen elkaar. De schrijver neemt dan ook bijna de rol van therapeut op zich, ook al probeert hij hun leven zo weinig mogelijk te beïnvloeden. Op korte tijd raakt hij zo betrokken bij het leven van de Martins dat het hem aanzet tot zelfreflectie. Geleidelijk aan geeft de schrijver dan ook wat prijs over zijn eigen (liefdes)leven.
Ik vind het fascinerend dat een verhaal over een doorsnee gezin een mens zo kan boeien. Dat is trouwens ook iets dat de personages zich afvragen. ‘Is hun leven wel interessant genoeg?’ Toch zijn we blijkbaar allemaal benieuwd naar hoe het er in een ander gezin aan toe gaat en zoeken we situaties waarin we onszelf of ons leven herkennen. Dat verklaar waarschijnlijk ook het succes van al die zogenaamde realityseries. Als ik dat hier nu zo schrijf dan heb ik nog meer het gevoel dat dit boek eigenlijk een realityserie is in boekvorm.
Je volgt alles vanuit het perspectief van de schrijver. Je zit als het ware in zijn hoofd. De verhalen van de personages worden ofwel door henzelf verteld in conversaties met de schrijver ofwel als verslag van de schrijver. Alles wat de schrijver hoort gaat door een soort filter in zijn hoofd waarbij al het bruikbaar materiaal geanalyseerd wordt: zouden mijn lezers dit interessant vinden? Kan ik dit wel gebruiken in mijn boek? Die bedenkingen en aantekeningen vond ik grappig en meestal ook terecht.
Ik vond het een aangename roman die vlot leest. Het verhaal beviel me vanaf de eerste pagina. Toch miste ik wat spanning en het was net iets te analyserend. Hier en daar staan er bijvoorbeeld (gelukkig korte) samenvattingen van wat de schrijver tot nu toe weet over zijn personages. Naar het einde las ik deze wel erg vluchtig door. Het feit dat ze in het verhaal stonden was op zich niet storend en misschien zelfs handig voor zij die niet goed zijn in het onthouden van namen.
Jasmien Maes, gastrecensie
David Foenkinos (1974) is een Franse auteur en regisseur wiens werk gekenmerkt wordt door spitsvondigheid, menselijk inzicht en grote leesbaarheid. Zijn werk wordt wereldwijd vertaald en hij won vele literaire prijzen, waaronder de prestigieuze Prix Renaudot en Prix Goncourt des lycéens. Zijn recentste roman, De familie Martin, is een ode aan het schrijverschap en een lofzang op de verhalen die onze levens zijn. Al ontdekt zowel de schrijver als de lezer dat elk verhaal een ander in beweging zet. Voor we het weten raken we verwikkeld in het web dat door de Martins wordt gesponnen.