Noah - Het verhaal van een overlevende

Noah - Het verhaal van een overlevende is het adembenemend verslag van het leven van een held. Een verhaal dat nooit vergeten mag worden.Noah Klieger was dertien jaar toen hij zich aansloot bij een Joodse ondergrondse organisatie die Joodse kinderen vanuit België naar Zwitserland smokkelde. Op zijn zestiende kwam hij alsnog in Auschwitz terecht. Hoewel hij nog nooit gebokst had, meldde hij zich aan voor het boksteam en de extra portie soep die de boksers kregen zorgde ervoor dat hij op zijn twintigste de bevrijding van het vernietigingskamp meemaakte.
Noah overleefde vier concentratiekampen en drie dodenmarsen. Zelfs in de donkere, ijskoude uren, vondhij hoop en geluk en de kracht om anderen te redden. 

Noah - Het verhaal van een overlevende is het adembenemend verslag van het leven van een held. Een verhaal dat nooit vergeten mag worden.

11 november, dag van de wapenstilstand. Ik heb net Noah uitgelezen, toepasselijker kan niet. Dit verslag, onderkoeld geschreven door Takis Würger over Noah Klieger zijn leven laat je naar adem happen. Gewoon omdat het ontdaan is van alle ballast en verbloemingen om een mooi levensverhaal te noteren. Het is uitgepuurd tot de essentie en die is hard, heel hard. Zoals Klieger het verwoordt: “Ik weet dat het moeilijk te verdragen is, maar het was zo.”  

Noah Klieger is er ondertussen niet meer hij overleed in 2018 in Tel Aviv, hij werd na de oprichting van de staat Israël een van de bekendste sportjournalisten van het land en hield als overlevende van de Shoah wereldwijd de herinnering van de Shoah en Aliyah Bet, de illegale immigratie van de Joden naar het Britse mandaatsgebied Palestina levendig. Hij was een van de opvarenden op de Exodus dat de aanval van de Britse torpedojagers niet kon weerstaan een waardoor 4500 Joden terug naar Duitsland werden getransporteerd... Een voorval dat in de internationale pers deels de kritiek op de Britse mandaatregering in Palestina verhoogde.    

Het verhaal start op een herfstdag in 1942 in Moeskroen, België waar hij als kleine jongen nauwelijks 13 jaar opgepakt werd tijdens de overdracht van Joodse kinderen aan smokkelaars met als einddoel Zwitserland. Op 7 pagina’s word je in een staccatoritme doorheen zijn jeugd en zijn bijzondere karakter gesleurd. Weinig woorden maar zo veelzeggend. In datzelfde gereinigde taalgebruik ontdaan van alle franjes vertelt Noah zijn transportatie, zijn leven en vooral zijn overlevingsdrang in de hel die Auschwitz was maar ook de dodenmars na het opruimen van het uitroeiingskamp. Hij ontsnapte er aan Mengele en bleef door zijn halstarrige overlevingsdrang in leven onder de wrede ontmenselijking in de kampen. Verwacht geen mooi geromantiseerd verhaal over heldendaden. Neen, het is het bikkelharde droge verslag van een man die wou blijven leven en beschrijft wat hij meemaakte.  

In het laatste deel verschijnt er een verbijsterend beknopt overzicht over de verdere levensloop van de personen waar Noah mee in contact kwam in Auschwitz en gedurende de reis met de Exodus. Dit raakt je diep als lezer. Op eind stelt Noah zichzelf talloze vragen waarop gewoonweg geen antwoorden voor zijn maar die zo belangrijk zijn voor onze toekomst. ‘Hoe kan iemand dat alles begrijpen?’ 

Dit nauwelijks 130 pagina’s lang durende verslag dat na het lezen wel heel zwaar op je schouders komt te liggen eindigt met enkele nawoorden en reflecties op Noah Klieger zijn herinneringen. Sla die alsjeblief niet over!  

Jan Stevens, redacteur boekensite.gent