Carwash musical

Het zeventiende boek van Christophe Vekeman is niets minder dan de eerste musical in de geschiedenis van de wereldliteratuur. Carwashvertelt het verhaal van twee jonge geliefden die in een kleine truck een grote lading jeans naar ’t verre Bullet moeten brengen. Of is het toch iets anders dat zij vervoeren? Wie zal het zeggen?

Eén ding staat vast: Carwash is een buitengewoon meeslepend boek dat onweerstaanbaar inviteert tot meeleven, lachen en zelfs meezingen. Een zonovergoten verhaal dat je zult verslinden, handenwrijvend en breed grijnzend, met eenzelfde zorgeloze gretigheid als waarmee je vroeger naar je favoriete jeugdserie op tv keek.

" Vorig weekend was ik op citytrip, gelogeerd in de B&B van onze jongste zoon, in de Machariuswijk in centrum Gent. Ik vond er in de boekenkast een ‘musical’,  vooraan gesigneerd met “De beste buren Ter wereld. Eeuwigdurende samenzang toegewenst!, Christophe Vekeman.“ Bij toeval volgden we, met de Gentse Feesten, de muzikale reeks van Patrick Riguelle, Paleisconcerten, in de mooi verborgen tuin van het Hotel d’Hane Steenhuyse. Elke avond werd ingeleid door een schrijver van bij ons. Net die avond was Christophe Vekeman aan het woord. Om nooit te vergeten, niet zozeer wat hij voorlas, wél de toon, de sfeer, de zangerigheid, de rijmen en de taal. De cowboy voor de micro. Wie in Gent een kaaw-booi-hoed ziet komt Vekeman tegen,  schilder in de literatuur. Zijn zangerige stem ken je vast uit de dagelijkse ontmoetingen met de wereld van de kunst en zijn kritische boekbesprekingen in Pompidou, radio Klara.

Cowboy Henk, Cowboy Carwash of Cowboy Christophe?

Cowboy Henk, is de cartoonfiguur van Herr Seele en Kamagurka. Jolig, naïef, spierbundel, eenvoudig, rechtlijnig en puur. Henk verkoopt hilarische onzin in doortastende vrolijkheid, iets wat we allemaal soms nodig hebben. Cowboy Carwash is zijn literaire en muzikale broertje.

Cowboy Carwash. Ontsproten aan de eindeloze fantasie van Vekeman.  n café  ‘Het bier en nu’, hebben vijf mannen een heerlijke nonsens  discussie over het verschil tussen film en roman. Prietpraat die volgt op prietpraat, tot ze samen met Daisy, het barmeisje, éénstemmig aan het zingen gaan:

Rot toch op met je romans vol rare schijnproblemen

Trauma’s en neuroses en mensen die alsmaar wenen

Niets is er minder interessant dan je –burps- binnenwereld

Hou toch op met ons met al die onzin te vervelen

‘Pidompompidompidompompom’

Dan verschijnt cowboy Carwash in de deuropening, rijzig, de voeten stevig op de grond geplant, jonge kerel, hij zag er fantastisch uit, zelfverzekerd, buitengemeen sympathiek, bescheiden en innemend. Zijn missie: met Turner, zijn met jeans volgeladen oude truck, een geheime formule tegen de tijd van Domdorp transporteren naar Bullet. Uiterst gevaarlijk. Daizy, onmiddellijk verliefd op Carwash, vergezeld hem. Niets kan hun rit tegenhouden,  geen ‘The Evil Brotherfuckers’, noch de ‘arm der wet’, noch vier genadeloze zangeressen uit het Longhorn Hotel, die hen in waanzinnige Blueberry Hill stijl met een mustang achtervolgen. Daisybaby verschalkt zelfs de stinkende miljonair, opdrachtgever van de bizarre formule en een nietsontziende psychopaat. Onzin. Pure onzin dus. Maar heerlijke onzin, muzikaal omlijnd  met de dichterlijke  strofen van de carwashmusical.

Je weet, wij praten graag al eens over films en boeken

We werpen vragen op, waarop wij antwoorden zoeken

En wat is de conclusie nu, aan ’t eind van dit verhaal?

Dat er niets boven musicals gaat, dus kom, állemaal!

Cowboy Christophe Vekeman. Schrijver, veertiger, psycholoog van opleiding. Met Carwash zet hij zichzelf te kijk. De naïeve cowboy die bewonderd en begrepen wil worden, pure zelfspot waar troost in gevonden wordt. Een ode aan de lach, een spiegel van onze samenleving waarin ieder naar zichzelf zoekt. Absurd, maar concreter dan het ego en alter-ego denken uit het psychologische discours, de hoed waarmee het individu zich onderscheid van zijn werkelijke identiteit. De schrijver die zijn eigen persoonlijkheid in een romanfiguur, in deze in een musical, tot leven brengt. In tegenstelling tot de grootste perfectie en tomeloze ambitie waarin de mens zich verliest schrijft Vekeman in al zijn ironie en humoristisch entertainment over het leven in onschuldige gedrevenheid, over  eenvoud, zonder al te hoge ambities, uit zichzelf, als een schrijver die gewoon graag schrijft, en net daardoor juist zo aanstekelijk leest. Cowboyhoedje af.

Niet dat ik alle boeken van Christophe Vekeman zo graag zou lezen. In recensies over zijn ouder werk lees ik nogal wat vergelijkingspunten met Herman Brusselmans: beestachtige seksscènes, grof taalgebruik, over de grenzen van racisme, seksueel misbruik, en geweld. Inhoudelijk stoort dit mij bij Brusselmans dermate dat ondanks ironie en alle sarcasme ten spijt het lachen en taalspitsvondigheden me ontgaan. In Carwash overheerst gelukkig de humor van het groteske en absurde, de niet-au-sérieux.

Laatst las ik ‘Jaag je ploeg over de botten van de doden’,  een in 2018 Nobelprijs gelauwerd essay van Olga Tokarczuk, ook een psychologe trouwens. Wel, spijtig dat het Nederlandse taalgebied zo klein is, oplages ook wat aan de lagere kant blijven hangen en de Zweedse Academie niet alles kan lezen. Vekeman steekt er met deze metafysische Carwash, schouders, kop en hoed bovenuit.  Met een al even  stilistisch woordenkabinet als Tokarczuck is Vekeman al minstens even taalvaardig, wél plezierig leesbaar, al even filmisch met wonderlijke zinsconstructies, soms wat wrange proza, niet altijd even optimistisch, maar met Carwash verbloemd in de weerkaatsing  van een  spiegel met de vrolijke en optimistische klanken van een musical."

Koen E., huisrecensent