Osebol getuigenissen van het Zweedse platteland

‘Osebol’ van Marit Kapla gaat over het gehucht Osebol, dat in een prachtig, bosrijk gebied ligt ongeveer 400 kilometer ten noordwesten van Stockholm. Met het verdwijnen van de plaatselijke houtindustrie in de jaren vijftig van de vorige eeuw begon een gestage uittocht uit het dorp richting de stad. De winkels zijn inmiddels dicht, de skipiste is met onkruid overwoekerd, de brug over de rivier is gesloten voor verkeer. Maar het leven in Osebol gaat door – voor de honkvaste nazaten van eeuwenoude boerengeslachten, en voor de nieuwkomers uit nabije en verre landen. Journalist Marit Kapla groeide op in Osebol, vertrok als tiener naar de stad en keerde een paar jaar geleden terug om poolshoogte te nemen. In een eigenzinnige, poëtische vorm laat ze de stemmen klinken van de ongeveer veertig volwassen inwoners van Osebol – over het alledaagse leven in het dorp, over hun herinneringen aan het verleden, hun dromen en angsten voor de toekomst. Het resultaat is dit unieke documentaire treurdicht voor een verdwenen dorpsgemeenschap.

Melancholische gedichten uit Zweden.

Wij kennen Bokrijk. Een heemkundig museum waarin we ons verliezen in de romantiek van ons stedelijk en plattelandsverleden. In Zweden kennen ze Osebol, een prachtig, bosrijk gebied ten noordwesten van Stockholm. Het gehucht Osebol is helemaal leeggelopen richting stad, de winkels zijn er dicht, de skipiste met onkruid overwoekerd, de brug staat op instorten, de houtindustrie is er verdwenen, de oorlog is overgewaaid, de rust is gebleven. Het leven gaat er door als oudtijds... er leven nog honkvaste nazaten van eeuwenoude boerengeslachten en het staat open voor nieuwkomers…

Net deze verdwijnende dorpsgemeenschap in Osebol staat in deze dichtbundel voor de anekdotische romantiek waar Zweden zo graag op terugblikt. De schrijfster Marit Kapla, 1970, groeide er op. Nu woont ze in Gotenburg en schrijft ze voor het Zweedse culturele tijdschrift Ord & Bild. Met de steun van twee culturele stichtingen, Helge Axson Johnson en Häks Per Perssons testamente, bracht ze in poëzievorm het oude platteland van Osebol terug tot leven. In Zweden werd haar ellenlange treurdicht een poëziebestseller. Ze interviewde een veertigtal oude blijvers in Osebol, getuigenissen die ze van kale interviews tot een heemkundig document in aparte poëziestijl  bundelde.

“ Lotten Gustafsson  geb. 1969

Er zijn er veel die van hieruit elders werken.

Ik ben eraan gewend  dat ik doordeweeks alleen zit.

De tijd vliegt om vind ik.

Maandag tot Donderdag.

Echt.

En nu zit hij in het najaar misschien in Bränas.

Dus dan komt hij natuurlijk naar huis. “

Vele gedichten eindigen met ‘Er valt niet zoveel te kiezen’. ‘Tja, het is niet anders’. ‘Zo was het’. ‘Zo zit dat’. ‘Niemand had iets te klagen’. ‘We zien wel’.  Het poëziedebuut van Marit Kapla werd in 2019 in eigen land met de hoogste literatuurprijs gelauwerd, de Augustusprijs, enkel voorbehouden voor Zweedse auteurs. Met de steun van de Swedisch Arts Council en met een projectsubsidie van het Nederlands Letterenfonds voor de vertaling door Janny Middelbeel-Oortgiesen mocht uitgeverij Atlas Contact de dichtbundel Osebol  in een luxe-uitgave publiceren: dromerige  poëzie, heimwee,  een stukje geschiedenis, plattelands- en dorpsnostalgie op fijn drukpapier in een stevige aantrekkelijke omslag.

Mooi!

Koen E., huisrecensent