De Doorsons

Dit twee eeuwen omspannende verhaal is Roline Redmonds indrukwekkende kroniek van haar eigen tot slaven gemaakte familie. Dat verhaal ontvouwt zich als een intercontinentale odyssee langs getuigen en in archieven in Suriname en Nederland en wordt verteld als was de auteur een hedendaagse griot: de West-Afrikaanse chroniqueur van de familiegeschiedenis. De naspeuringen worden danig bemoeilijkt doordat voorouders in alle archieven ontbreken omdat ze niet meer waren dan chattel, oftewel gebruiksgoederen. De Doorsons weten hun achterstand dankzij hun enorme werkkracht desondanks om te buigen, heel vaak onder leiding van de vrouwen, hun kroost beschermend en gebruikmakend van oude rituelen om de overerfde pijn van verlies en verlangen te helen.

‘Mijn interesse voor mijn familie is gevoed door onze drie voormoeders. Mijn overgrootmoeder Constantia Augustina Doorson, de marktvrouw, mijn grootmoeder Paulina Magdalena Wijks, de wasvrouw, en haar dochter, mijn moeder, Annette Josephine Wilson, de naaister, matriarchen uit drie generaties. De Doorson-Wijks-familie.
Meer nog dan kennis van en feiten over de familie hebben ze ons een sfeer doorgegeven, en wel een van verlies en van verlangen naar verbinding met verwanten. Die verlangens werden niet concreet uitgesproken, maar sluimerden op een hoge plank in een hoekje van mijn bewustzijn. Mijn moeder is het meest uitgesproken geweest in haar streven om contact te zoeken met familieleden. Zowel met de levenden als met de gestorvenen.’

Dit boek is het narratief van elke slavenfamilie in het Caribisch gebied, Zuid-Amerika en de Verenigde Staten. Het verhaal is een speurtocht naar personen en naar gegevens in archieven, en naar leven en overleven in een gedwongen werkritme, vanaf 1873 weliswaar in vrijheid, maar ook in armoede.

De kaft van het boek sprak me direct aan. Een groep zwarte vrouwen en als titel de boodschap: “Op zoek naar een slavenfamilie.”

Ik hou wel van waargebeurde verhalen over het verleden. Een boek over de slavernij las ik echter nog niet. De start verliep even met een gevoel van: “Op de tanden bijten.” De vele namen en gebieden schuiven heen en weer in het boek.

Van het eerste hoofdstuk voelde ik al dat dit geen rechtlijnig verhaal zou worden over de slavernij maar echt wel samen al lezend zoeken in de geschiedenissen van de slavenfamilies.

Niettegenstaande zoektocht werd ik toch meegezogen in dit boek.

Een weergave van een zoektocht naar familiegeschiedenis die niet vlot gaat. Hoe kan het ook anders als er bijna geen geschreven bronnen zijn en wanneer de geschreven bewaarde papieren zoveel verschillende boodschappen bevatten. Zo werden namen de ene keer zo geschreven en de andere keer weer anders. Er is hoop om personen te vinden maar dan ook de teleurstelling dat deze overleden zijn. Maar de Doorsons  weten met hun enorme werkkracht te overleven en dit vaak onder leiding van de sterke vrouwen !

Je gaat al lezend samen met de schrijfster op zoek naar de stamboom van haar familie.

Je ontdekt de geschiedenis van de slaven, de wasvrouwen, de kleine hutten, …
De herinneringen aan haar jeugd worden als lezer naar je toegebracht en voor mij is dit een goed leesbaar geschiedkundig boek.

Evelien Van Haver, leesimpressie