Tot Nul Herleid
'Hij staarde door het raam naar buiten, zonder iets te zien. Het gedreun van de bus. Het meisje kuchte. Als ze maar niet tegen mij spreekt, prevelde hij. Toen wrong een hand zich van achteren tussen zijn hemd en zijn onderbroek en betastte zijn billen. Een huivering ging door zijn lichaam. Zijn gezicht werd rood. Hij wilde zijn achterwerk optillen, weg van die opening tussen de zitting en de rugleuning, maar het was alsof hij vastgeklonken zat aan een ketting. De hand was nu vlak bij zijn aars. Hij verstijfde van schrik. Toen hield ze op, trok haar hand terug.
Toen ze even later eindelijk uitstapte, deed ze of er niets gebeurd was, gunde ze hem geen blik. Hij voelde het zweet in zijn oksels. Steeds weer zag hij dat meisje. Voelde haar hand op zijn billen. Even later vergat hij bijna uit te stappen.'
De jonge Filip groeit op in een liefdeloze omgeving, wordt gepest op school en later in het leger.
Tot Nul Herleid is het verhaal van zijn strijd met pijnlijke onrechtvaardigheden en zijn frustraties in de liefde. Eens volwassen besluit Filip een boek te schrijven, als wraakneming om zijn eigen leven.
“Het schrijven van deze kleine roman heeft moed gevraagd, veel moed. Het is niet evident de pijnlijke ervaring keer op keer gepest en vernederd te zijn openhartig en zonder zelfbeklag om te smeden tot een literair verhaal. Schrijnende en vaak harde bladzijden, in een onbevangen stijl, die niemand onbewogen zullen laten.” – Charles Ducal
Bruno Asselbergh (1960) woont en schrijft in Gent. Hij begon met kortverhalen zoals Terug van hier, dat verscheen in De Brakke Hond. Tot Nul Herleid is zijn debuutroman.
De titel alleen al sprak me ontzettend aan. 'Tot nul herleid', als dat dan ook nog eens een mens blijkt te zijn wordt de titel nog krachtiger.
Dit is een korte roman die het verdient om door een groot publiek te worden gelezen. De directe, toegankelijke schrijfstijl zorgt ervoor dat het verhaal ook erg binnenkomt. Dit is geen complexe verhaallijn of overladen drama maar een eerlijk, Vlaams neergeschreven relaas over wat liefdeloosheid met een mens doet. Want hoe blijf je rechtop lopen als je bent opgevoed in een bekrompen gezin waar geestelijke honger als zwakte wordt bestempeld? Als je het gevoel hebt overal teveel te zijn en in het niets te verdwijnen? Als je een puistenkop hebt die alles nog veel moeilijker maakt? Als leraars, medestudenten, kamergenoten en vrouwen door hun opmerkingen in je ziel snijden?
En toch is Filip niet zielig. Zijn eenzaamheid drijft hem soms tot vreemde acties maar zijn leergierige geest en vooral zijn wilskracht zorgen ervoor dat hij zichzelf kan bevrijden.
Het boek doorloopt de verschillende fases uit het leven van Filip. Het verlaten van de school, zijn legerdienst, zijn werk als telefonist en zijn zoektocht in de wereld van de literatuur. Want Filip wil schrijver worden. Een beroemde schrijver zodat iedereen kan zien dat hij niet de nul is waarvoor ze hem allemaal verslijten.
Ik werd vooral gegrepen door de directe, sobere vertelstijl. De gedachten en gevoelens van Filip worden ‘in your face’ weergegeven. Je voelt zijn onveiligheid, onzekerheid, schaamte en wrok. Maar vooral ook zijn volharding. Want hij zal er komen, wat ze ook van hem denken.
Saskia Van Bastelaere