De kolibrie
Al sinds zijn jeugd wordt Marco Carrera, die als kind een groeistoornis had, de kolibrie genoemd, naar een van de kleinste vogels ter wereld. Maar in zekere zin is Marco ook echt een kolibrie: hij lijdt een dramatisch bestaan, vol vreugdes, liefdes en de nodige pijn, maar hij blijft in evenwicht. Zijn hectische bewegingen stellen hem in staat de existentiële acrobatiek van het leven te doorstaan, net als de kolibrie, die twaalf tot tachtig vleugelslagen per minuut maakt, maar schijnbaar bewegingloos in de lucht blijft hangen.
In De kolibrie volgen we ademloos de levensloop van Marco Carrera, een held van onze tijd zoals alleen Sandro Veronesi die uit zijn pen kan laten ontstaan. Het is een schitterende roman over pijn en de kwellende kracht van het leven, die door de belangrijkste krant van Italië, de Corriere della Sera, uitgeroepen werd tot Boek van het Jaar.
Sandro Veronesi (1959) werd met romans als Kalme Chaos, XY en Zeldzame aarden wereldwijd een literaire publiekslieveling – en bestsellerauteur. Hij won in de loop der jaren verschillende grote prijzen, waaronder de Premio Strega, de Premio Campiello, de Prix Femina Étranger en de Premio Bagutta.
Een nieuw boek van Veronesi (Kalme chaos & Zeldzame aarden) schept steeds verwachtingen. Ditmaal is Marco Carrera het hoofdpersonage, oogarts in Firenze. Klein van gestalte, hij werd dan in zijn jeugd ook kolibrie genoemd. Waar deze bijnaam toepasselijk was voor zijn gestalte staat die na het lezen van deze fenomale roman eerder voor het onbeweeglijk blijven hangen in de lucht. Voor Carrera is dat het onbeweeglijk blijven hangen in zijn leven. En de nutteloze energie die dat vraagt.
‘t Is niet meteen het eenvoudigste boek om te lezen want waar Carrera willoos ter plaatse trappelt in zijn leven schiet het verhaal alle kanten op in tijd, plaats en personages, die terwijl je denkt dat ze aan het wegdeemsteren zijn er plots weer staan. Maar wat een taal en proza. Zij drijven je verder in opgejaagd tempo om te weten en te willen weten maar trap niet in die val maar lees dit zuinig, met mondjesmaat, het leesgenot zal des te groter zijn.
Het verhaal is een grote terugblik op zijn leven. Van zijn zorgeloze jeugd waarbij hij niet in de gaten heeft in welk ramphuwelijk zijn ouders zitten tot een blik in de toekomst. Tijdens dat leven zullen zijn zus, zijn ouders en zijn dochter zijn wereld verlaten. De mentale gezondheid van zijn vrouw dwingt hem om de hele zorg voor zijn dochter op zich te nemen. Er is een andere vrouw waarmee hij een hechte band heeft, Luisa. Dit is een jeugdliefde die buiten haar weten om ook de oorzaak is van de slechte relatie met zijn broer. Zelfs het overlijden van zijn ouders en zijn herhaaldelijke vragen, smeekbedes om dit op te helderen blijven vruchteloos. Het drama dat op die avond in zijn jeugd gebeurde blijft hiervoor in de weg staan. Een levenslange briefwisseling met Luisa brengt enig soelaas in zijn leven maar ook dat blokkeert. Je zou denken dat dit alles je als lezer in een diepbedroevende sfeer dompelt maar niks is minder waar. Hier komt het meesterlijk schrijverschap van Veronesi naar boven drijven. Als geen ander weet hij de spanning en de verhaallijn niet op te bouwen maar af te bouwen, een beweging die het boek nog boeiender maakt. Een verhaal starten met een epiloog, ‘t blijft bijzonder. Hij laat zijn hoofdpersonage alles willoos ondergaan tot het afstandelijke toe als toeschouwer van zijn eigen leven. Net zoals die kleine kolibrie verbruikt hij al zijn energie om te blijven hangen omdat er altijd wel iets is dat misschien wel de moeite waard is.
Het hele boek door verschijnen er kleine verhalen, eigenlijk metaforen over kundigheden van dieren. Zo ook de hagedis die zijn staart afbijt. Ook hier zit het venijn in de staart. ‘t Moest ook geschreven worden. Deze roman laat zich nauwelijks recenseren, dit boek laat zich alleen maar lezen om nadien in het niets te staren.
Jan stevens, redacteur boekensite.gent