Alles wat licht is
De broers Berio en Luca maken deel uit van een reizend circus dat probeert het hoofd boven water te houden onder het fascistische bewind van Mussolini. De jongens treden op met een adembenemende act aan de trapeze. De jonge fotografe Yulia wordt gezocht en Luca besluit haar te helpen. Hij verstopt haar, ook al houden de fascisten het circus nauwlettend in de gaten. Zijn gevoelens voor Yulia zorgen voor een barst in de verstandhouding tussen de broers, die elkaar hoog in de nok van de tent blindelings moeten kunnen vertrouwen.
'We klimmen in het donker naar boven. We krijtten onze handen en we gooiden een handvol over onze schouder. Toen de schrijnwerper ons ving, werd het muisstil. Ik vergat gewoonweg wat er kon gebeuren. De nok was hoog, natuurlijk. Maar wij konden niet vallen.'
1927. Een klein reizend circus probeert te overleven onder het bewind van Mussolini. De broers Luca en Berio treden op met een gevaarlijke act aan de trapeze. Elke dag halen ze halsbrekende toeren uit. Ze vertrouwen elkaar blindellings, tot de jonge fotografe Yulia in hun leven komt. Dan verandert alles.
Mama Veronica, de vingervlugge goochelaarster van het kleine circus is samen met haar zoontje Berio onderweg naar de volgende stad. Het is winter en onderweg zien ze het resultaat van het bewind van Mussolini: vluchtelingen die de vlucht door kou en ontbering niet halen. Ze vindt langs de weg een baby. Zijn moeder ligt wat verder, half ondergesneeuwd. Ze houdt hem en noemt hem Luca omdat zijn huid zo wit lijkt.
Luca en zijn oudere broer Berio halen halsbrekende toeren uit aan de trapeze. Ze zijn altijd samen, ze vormen bijna een eenheid. En in zijn vrije tijd knutselt Luca met wat hij vindt zijn eigen circus in elkaar. (gebaseerd op het werk van de kunstenaar Alexander Calder die eind jaren twintig in Parijs rond zwierf met zijn zelfgemaakt circus gemaakt van ijzerdraad. Alles kon door touwtjes en mechaniekjes bewegen…) Het circus groeit en heeft overal veel bekijks. Als ze in het stadje Iseo aankomen om daar het circus op te slaan zien ze de Zwarthemden die imposant marcheren. Luca leert ook Yulia, een jonge fotografe met een groot geheim kennen. Bovendien komt ook de Grote Leider een circusvoorstelling bijwonen. Luca voelt steeds meer voor Yulia en er komt een barst in zijn relatie met zijn broer…
Ik was al ongelooflijk onder de indruk van de cover… Deborah van der Schaaf maakte deze prachtige tekeningen, gebaseerd op een foto uit het archief van Het Huis van Alijn in Gent, de inhoud van het boek raakte me echter evenzeer als de omslag. Het boek schetst op een zeer beschrijvende manier het leven in en om een klein circus in barre tijden. Ook in het circus zijn er voor- en tegenstanders van de Grote Leider (Mussolini). Je voelt op de achtergrond de druk van een dictatorschap…
De personages zijn prachtig neergezet. Het verhaal is geschreven in de ik-vorm. Het is Luca die vertelt. De schrijfster is erin geslaagd om op de achtergrond historische feiten de sfeer te laten bepalen zonder te overheersen. Haar woorden en zinnen zijn eenvoudig maar rakend.
Een aanrader voor jong en oud!
Saskia Van Bastelaere, gastrecensie