Ik zal straffen

Op een koude avond in Reykjavik brengt Kata haar dochter Vala naar een schoolfeest. Vala keert nooit terug. Haar moeder worstelt met het feit dat ze haar dochter niet heeft gevraagd wat er die fatale avond in dat zorgelijke tienerbrein speelde. In haar wanhopige zoektocht ontdekt Kata een verontrustende briefwisseling tussen haar dochter en een Hongaarse vriend, en Vala’s mysterieuze band met het poppenhuis dat ze ooit van haar vader kreeg. Wanneer de gruwelijke toedracht van Vala’s dood aan het licht komt, begint Kata haar meedogenloze avontuur met een allesomvattend eindstation: gerechtigheid. In een gekmakend onderkoelde en vervreemdende stijl smijt Bragi je in het hoofd van een moeder, verblind door verdriet en woede. De tijd van vergeven en vergeten is voorbij en verlangen naar wraak overheerst.

Steiner Bragi (1975) is een IJslandse schrijver, hij schrijft al sinds zijn 23ste en dat tijdens zijn studies filosofie. Naast zijn boek en bestseller ‘Women, dat een nominatie voor de Nordic Council Literatuurprijs kreeg schreef hij ook enkele boeken gebaseerd op de IJslandse financiële crisis. Deze pas verschenen ‘Ik zal straffen’ valt zowat tussen een roman en een thriller. Het is zeker geen gemakkelijk boek om te recenseren en ook niet zo gemakkelijk om te lezen. 

Alles start in een gewone thrillerstijl over een moeder Kata die haar dochter Vala wegbrengt naar een feestje van school. Vala keert echter niet terug van dat feest. Kata is ervan overtuigd dat het wel goed komt, dat haar dochter later gewoon weer zal thuiskomen. Dit is echter niet zo en Vala’s lichaam wordt pas een jaar later na haar verdwijning dankzij een anonieme tip teruggevonden. Ze is vermoord en verkracht. 

Kata stort in en blijft in die onderkoelde toestand. Ze had nooit een erg goede band met haar dochter. Vala was erg gesloten en functioneerde niet goed in groep, ze leefde meer in haar eigen wereld. Kata kon haar niet echt tegemoet komen want zodra er sprake was van enige toenadering is het Kata die steeds verpest. 

Vala’s vader is chirurg en heeft wel een soort contact met zijn dochter via een poppenhuis dat hij kocht voor haar toen ze vijf jaar oud was. Ze gaan samen op zoek naar de juiste meubeltjes en besteden samen aandacht aan de inrichting van dat poppenhuis. De vader al enthousiaster dan Vala, zij ziet dit niet als een stuk speelgoed en als het ter sprake komt roept het poppenhuis eerder een soort bevreesde eerbied op. Dit bewuste poppenhuis speelt nochtans een bizarre rol in het verhaal., dit zijn verwarrende delen in het boek. Kata bevindt zich dan geestelijk ‘in’ het poppenhuis, weliswaar onder zware medicatie. Ze gaat dan van kamer naar kamer en ontmoet er rare figuren. 

Kata komt pas weer later tot leven als ze besluit om opnieuw te gaan werken als verpleegster op de afdeling spoed. Daar komt een collega binnen die verkracht is en Kata wil haar kost wat kost helpen. Het is net dat wat de auteur wil aankaarten, het probleem van verkrachtingszaken in IJsland, die meestal niet goed worden opgevolgd laat staan opgelost worden. Je krijgt een overvloed van cijfers en informatie over slachtoffers en daders. Kata die doorheen het ganse boek niet als een zwaar treurende moeder wordt neergezet wil nu alles op alles zetten om gerechtigheid te krijgen voor alle slachtoffers van verkrachtingen net zoals haar dochter en haar collega. Ze wil een voorbeeld stellen en gaat daar heel ver in. 

Steinar Bragi’s boeken worden vooral in Scandinavië goed ontvangen en bejubeld. Blijkbaar komt zijn manier van schrijven daar beter over dan hier en in Engeland. Op de kaft van het boek doet de uitgeverij dan ook erg zijn best om dit boek aan te prijzen.

“Hartverscheurend en onthutsend. Dit boek spaart niets en niemand.” (Morgubladid)

“Je raakt totaal gedesoriënteerd tijdens het lezen van dit boek. “ (S.V.T.)

In die laatste uitspraak kan ik mij nog vinden. Je moet je echt inspannen bij dit boek, je zou er al eens de weg in verliezen. Velen zullen dit verhaal vervreemdend vinden, net zoals ikzelf. 

Lut Delanghe