Vlinderslag

In Vlinderslag van vluchtelinge Yusra Mardini vertelt de olympische zwemster over haar vlucht uit Syrië. Wanneer de veertienjarige Yusra beseft dat de rubberboot, waarin ze samen met achttien andere vluchtelingen zit, langzaam zinkt, twijfelt ze geen seconde. Ze springt overboord en begint met hulp van haar zus de boot te trekken. Na een drie uur durend gevecht met de golven bereiken ze de Griekse kust. Puur op doorzettingsvermogen en wilskracht vervolgt ze haar levensgevaarlijke tocht dwars door Europa, naar Duitsland. Daar richt ze zich op haar olympische droom. 

Vlinderslag is Yusra Mardini’s ongelooflijke verhaal, van haar jeugd in Syrië tot de Olympische Spelen en haar functie als UNHCR Goodwill Ambassador. In het huidige politieke klimaat is Vlinderslag niet alleen een inspirerend maar ook een urgent verhaal.

Begin 2015 trekt de dan 17-jarige Yusra baantjes in het zwembad in Damascus. Ze traint er voor de Syrische jeugdselectie als ze plots een gat in het dak ziet en een groen voorwerp in het water valt. Op dat moment beseft Yusra dat ze in Syrië geen toekomst meer heeft.De oorlog is dan al vier jaar bezig. Het gezin van Yusra verloor vrienden en kennissen, veel vrienden vluchtten al weg, hun huis werd gebombardeerd en ze verhuisden al drie keer naar een veilige plek. Maar die granaat in het zwembad is het keerpunt voor haar. Yusra wil zwemmen. Ze kiest ervoor om vluchteling te worden om in leven te blijven. Samen met haar zus begint ze aan de tocht richting Duitsland. Een tocht waarin je mee gaat tijdens het lezen van dit boek. Met het vliegtuig via Beiroet naar Istanbul. Met een busje naar de Turkse kust. Een boottocht naar het Griekse Lesbos. Met de veerboot naar Athene. Door Macedonië en Servië naar Hongarije, Oostenrijk. Terug naar Boedapest. De bus op naar Wenen, de trein naar München, een bus naar Berlijn. Vijfentwintig dagen is Yusra samen met haar zus onderweg.

Eén verhaal uit die tocht komt in het nieuws terecht. Ik herinner me die beelden nog toen ze in 2015 werden uitgezonden. Yusra en haar zus vertelden in een interview  met een Belgische journalist dat ze  tijdens de overtocht van Turkije naar Griekenland motorpech kregen met hun te kleine bootje. Ze zaten samen met achttien andere vluchtelingen vast en het water sloeg over de rand van de boot. Yusra, haar zus en nog twee andere mannen besloten toen om van boord te gaan en mee te zwemmen met de boot, zodat het gewicht minder werd en het bootje de mensen kon houden. Drie uur lang blijven ze in het ijskoude water hangen. Dan krijgen ze het motorbootje terug aan de praat en konden ze Lesbos bereiken.

Dit verhaal werd uitvergroot in de media, kom je te weten in het boek. Sommige journalisten maakten ervan dat Yusra alleen een bootje met 150 opvarenden zou getrokken hebben.  Europa had helden nodig en die werden gecreëerd.

Het contrast daarmee is de manier waarop de mensen omgingen –en omgaan -met vluchtelingen. Yusra werd onterecht bekeken als dievegge die in het vliegtuig wel eens zwemvesten zou durven stelen, ze mocht niet binnen in winkels, ze mocht geen hotelkamer huren, ..

Het verhaal vertelt het rauwe leven onderweg. Het brengt het vage ver-van-mijn-bed-woord ‘vluchteling’ dichtbij. Het kruipt onder je huid.

Het eerste deel van het boek, over de vlucht uit Syrië, leest heel vlot. Bij aankomst in Duitsland vertraagt het verhaal wat. Je weet natuurlijk dat ze uiteindelijk mee zal doen met de Olympische spelen, wat maakt dat de stappen ernaar toe eerder herhalend aanvoelen.

De rechten van dit verhaal werden gekocht door een filmhuis dat ook de film Billie Elliot maakte. Ik ben benieuwd!

Sarah beyens, gastrecensie