Herberekening

In Herberekening van Frederik Baas (pseudoniem van Jan van Mersbergen) komt schoolverlater Leon op straat bij toeval een meisje tegen dat hij van school kent en dat nu al aan het werk is. Ze rijdt in een huurauto en moet ergens papieren ophalen. Ze vraagt hem om even op de huurauto te passen. Dat doet Leon, het meisje komt echter niet meer terug. Dan hoort hij vanuit de auto de stem van de navigatie: 'Volg de weergegeven route.' Leon besluit in te stappen en de taak van het meisje over te nemen. Hij gaat op pad, zonder te weten waarheen en wat hij vervoert. De navigatie leidt hem. In eerste instantie voelt dat goed: hij heeft een taak en een doel, alles is overzichtelijk en eenvoudig en ook belangrijk. Maar langzaam wordt hem duidelijk dat het een duistere zaak is en hij worstelt met zijn ongevraagde betrokkenheid en daarmee samenhangende schuldvraag.
Herberekening is de steengoede tweede thriller van Frederik Baas, na Dagboek uit de rivier.

Onder pseudoniem Frederick Baas schreef Nederlander Jan van Mersbergen al een heel oeuvre samen met diverse prijzen en bekroningen. Herberekening is zijn tweede thriller, na ‘Dagboek uit de rivier’, het alom geprezen avontuur in de Ardennen. Herberekening draait rond de terroristische aanslagen in Zaventem, en een derde boek is op komst, met als titel  ‘Oostende’. Baas lijkt wel iets te hebben met België: voor thrillers moet het hier voor hem een bijzonder inspirerend landje zijn.. 

Schoolverlater Leon komt toevallig een meisje tegen dat hij kent uit de schoolklas. Ze stapt net uit een auto en moet ergens papieren ophalen. Leon houdt de wacht bij haar auto, maar als ze niet komt opdagen neemt hij spontaan haar verdere leveringsroute volgens opgegeven GPS-gegevens in de auto op zich. En zo geraakt hij verwikkeld in een bijzonder duister zakje met explosieven die zullen gebruikt worden bij de bomaanslag in Zaventem,.. Tezelfdertijd blijkt Leon in zijn fantasie op zoek naar zijn vader en wordt duidelijk dat de familie wel eens banden met een Islamitisch netwerk zou kunnen hebben. Zelf snapt Leon te laat wat er echt aan de hand zou kunnen zijn waardoor hij een vluchtroute die voor hem werd uitgestippeld verknoeit, maar de bommen, die komen wel aan.. 

Herberekening is een fraaie thriller, een wat lang uitgeschreven kortverhaal, toch snedig en  verrassend. In dit verhaal speelt de verteller met zijn toehoorders. Bas laat de lezer op een slappe koord lopen waardoor de vraag of het allemaal een onmogelijke waarheid zou kunnen inhouden mooi in het midden blijft dansen. Hoe – natuurlijk - onbetrouwbaar is wat Bas hier verzint of is het enkel de ondergronds opgebouwde spanning op zich die van tel is? 

Koen Elsen