Oude demonen, nieuwe goden

Bergen vol weelderige bloemen of diepe sneeuw, hier en daar wat dorpjes, jaks, zwarte vossen, herders en nomaden. Deze Tibetaanse verhalen ademen de sfeer van het land zelf, van een traditionele bevolking die leeft te midden van majestueuze natuur. Maar in de nog jonge literatuur van dit land gaat het ook om bedreigingen van deze traditionele leefwijze en speelt de ballingschap waar zo veel Tibetanen in leven een rol. Ook het boeddhisme is in deze verhalen nooit ver weg, van corrupte monniken tot thee-offers aan de goden. Oude demonen, nieuwe goden biedt een bijzondere inkijk in de levens van gewone Tibetanen.

In Oude demonen, nieuwe goden verzamelt Tenzin Dickie zestien kortverhalen van Tibetaanse schrijvers. Alle verhalen werden na 1980 geschreven en dateren dus ook van na de Chinese inval en de Chinese Culturele Revolutie. Aangezien de meeste hier geselecteerde auteurs hun vaderland in de daaropvolgende Tibetaanse diaspora verlaten hadden, of in het buitenland opgroeiden, kunnen de verschillende verhalen onmogelijk los gezien worden van deze tragische gebeurtenissen.
Vandaag wonen talloze Tibetanen in kleine gemeenschappen in buurlanden zoals Nepal en India, maar ook in Europa en de Verenigde Staten, waar Tenzin Dickie zelf als vertaler werkt, het is dan ook op dergelijke plaatsen dat de meeste verhalen zich afspelen.
Ondanks deze unieke achtergrond behandelen deze verhalen universele, uiterst herkenbare thema’s. Ze gaan over mensen die verliefd worden, hun dromen najagen of eenvoudigweg proberen te overleven. Toch blijft een zekere heimwee naar het vaderland nooit ver weg. De verschillende personages bevinden zich  in vreemde landen onder vreemde mensen. Toch zijn ze zelden echt alleen. De oude familiale structuren uit Tibet bestaan nog steeds, er zijn nog steeds vormen van sociale controle en hier en daar worden huwelijken nog steeds door familieleden geregeld. De spanningen tussen traditionele levenswijzen en de moderniteit, tussen een nomadisch en sedentair bestaan, zijn een steeds wederkerend thema in deze verhalen en verklaart meteen ook de goedgekozen titel van deze verhalenbundel.
Hoewel zestien verschillende auteurs, zestien verschillende stijlen en zestien verschillende verhalen met zich meebrengen, zijn alle verhalen toch met elkaar verbonden door een gemeenschappelijke geschiedenis van ballingschap en heimwee.
Oude demonen, nieuwe goden is een uitstekende introductie aan de moderne Tibetaanse literatuur en biedt meteen ook een interessant beeld op het leven van de gewone Tibetaan.

B.A.