De verdenking
Een oude, ongeneeslijk zieke politiecommissaris jaagt vanuit zijn bed op een voormalige ss-kamparts. Hij komt in diens ziekenhuis terecht, en vanaf dat
moment begint een bloedstollend gevecht van de gerechtigheid tegen het kwaad. Lange tijd is niet duidelijk wie er zal winnen.
Friedrich Dürrenmatt (1921-1990) was Zwitserlands beroemdste schrijver van de twintigste eeuw. Behalve De verdenking geeft Athenaeum in 2017 ook De rechter en zijn beul uit. Dürrenmatt schreef het volgende over zijn drijfveer om misdaadromans te schrijven: ‘Hoe kun je als kunstenaar nog bestaan in een wereld waarin werkelijk alles cultuur is? […] Misschien kan dat het beste door misdaadromans te schrijven, daar kunst te scheppen waar niemand het verwacht. De literatuur moet zo licht worden dat ze op de weegschaal van de literatuurkritiek niets meer weegt. Alleen zo wordt ze weer belangrijk.’
Niettegenstaande “ De verdenking” meer dan 50 jaar oud is verdient dit boek meer dan ooit om gelezen te worden. Alles speelt zich af vlak na de Tweede Wereldoorlog, 1948. Een oude, erg zieke politiecommissaris Bärlach ligt in het Salem ziekenhuis in het Zwitserse Bern. De vooruitzichten op herstel zijn niet goed. Wanneer zijn behandelend arts iemand op een foto uit het blad Life herkent, wordt de speurzin en de drang naar gerechtigheid van Bärlach aangewakkerd. De herkende persoon zou namelijk niemand minder zijn dan naziekamparts Nehle, een nietsontziende sadist die in de vernietigingskampen zonder narcose opereerde en medische experimenten opzette. Helaas is Nehle al sinds 1945 officieel overleden. Bärlach put uit die drang naar gerechtigheid een overlevingskracht die hem zelfs leidt tot in de privékliniek van alias Emmenberger. Hij kan dit uiteraard niet alleen en wordt geholpen door een duister figuur met ook een Holocaustverleden. Het boek vraagt echt wel je aandacht tijdens het lezen want er worden dikwijls synoniemen aangewend om dezelfde persoon te duiden. Ook de erg lange zinnen vragen de nodige alertheid. Maar je krijgt er veel, heel veel voor terug. Als het containerbegrip ‘literaire thriller’ ergens mag gebruikt worden dan is het wel bij dit boek. Deze ingewikkeld schrijfstijl zorgt ervoor dat je niet echt wordt meegezogen in het verhaal maar eerder alles van op een afstand zal lezen en ondergaan. Maar goed ook want dan kan je volop genieten van de filosofische gesprekken die ik dan weer wel mateloos opzoog. Tot op het einde toe, eens dat Bärlach de confrontatie aangaat met Nehle/Emmenberger blijf je in spanning zitten hoe dit zal aflopen en of er gerechtigheid zal geschieden wat dat ook moge wezen.
Jan Stevens