De vloek van Palmisanos
Italië, 1918. Generaties lang lijken de mannen uit de familie Palmisanos gedoemd jong te sterven. Om de vloek te doorbreken, maken twee moeders in het geheim een afspraak: de pasgeboren Vitantonio Palmisanos wordt bij zijn geboorte weggegeven aan een welvarende familie. Vredig groeit hij op met hun dochter Giovanna, zonder van zijn werkelijke afkomst te weten. Totdat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Het dagelijks leven staat op zijn kop, waarbij iedereen zich de vraag moet stellen: welke kant kies ik? Vitantonio duikt onder, Giovanna vertrekt naar Spanje om tegen de fascisten te vechten. Zullen de twee elkaar ooit nog terugzien? En zal Vitantonio zijn ware afkomst ooit te weten komen? De vloek van de Palmisanos is een aangrijpende familiesaga over onomkeerbare keuzes, onvoorwaardelijke liefde, vriendschap en keuzes ten tijde van twee wereldoorlogen.
De titel van dit boek had beter de vloek van de cover geheten. Was er nu echt niemand bij de uitgeverij die inzag dat bij zo’n boek toch geen foto van een kleinburgerlijk jongetje dat poseert voor zijn heilig vormsel op de cover verschijnt. De mooi afgelikte kleertjes en sneeuwwit hemdje staat in schril contrast met de antifascistische boodschap die de schrijver wou meegeven. Zelf zou ik dit boek afgaande op de cover nooit uit de rekken gehaald hebben. Dit geromantiseerd Italiaans familiedrama verbindt de twee wereldoorlogen met elkaar en stevent in zijn apotheose naar de bevrijdingsstrijd van Italië. Alles start als twee toeristen ergens in Puglia op een bevrijdingsmonument uit WOI steeds dezelfde familienaam ontdekken, Palmisanos. In de nabijheid klinkt de stem van een oude man “ Het zijn er eenentwintig, allemaal slachtoffers van de eerste Wereldoorlog. La maledizione dei Palmisano!” Het verhaal zet aan.
Het is het verhaal van twee jonge mensen die als kind aan elkaar gebonden worden en hoe zij de meest miserabele periode in de twintigste eeuw overleven, met de mogelijkheden die ze hebben meegekregen. Het is een geromantiseerd verhaal gebaseerd op ware gebeurtenissen. Voor een roman zijn er uiteraard alle elementen in aanwezig, de goede, de slechte, de sluwe, de sterke in een zuidelijk decor. Maar laat je niet misleiden. Deze rasechte romantische verhalenlijnen leiden naar een stuk gruwel waarbij het Italiaans fascisme van Mussolini maar ook de onmededogenheid van het Amerikaans bevrijdingsleger aan de kaak worden gesteld. Nadal verstaat de echte vertelkunst om via kleine feiten en menselijk gedrag een sfeer te creëren die je als lezer meeneemt. Waar je in het eerste deel volop kan genieten van die Pugliaanse smaken, zo mooi beschreven zal je haast onmerkbaar in het tweede deel meer en meer kennismaken met universele kenmerken van de mens, haat, woede, wreedheid maar ook trouw, vriendschap en liefde.
In het zog van een pageturner word je doorheen de turbulente periode van WO I, de Spaanse Burgeroorlog en WO II geloodst. Ideale vakantielectuur voor zij wel iets meer willen rozengeur en maneschijn.
Jan Stevens