Schoonheid is een vloek

De geliefde prostituee Dewi Ayu staat na eenentwintig jaar plotseling op uit haar graf, terwijl haar vier dochters – drie beeldschoon en één buitengewoon lelijk – in al die jaren door het leven zijn getekend.
Aan de hand van hun familiegeschiedenis vertelt Eka Kurniawan op wervelende wijze het verhaal van de onderdrukking van Indonesië: van de wrede overheersing door Nederland tijdens de koloniale periode en vervolgens door Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog; van het uitroepen van de onafhankelijkheid in augustus 1945 en de daaropvolgende politionele acties tot de massamoord op ten minste een half miljoen communisten in de jaren 1965-’66.
Schoonheid is een vloek combineert geschiedenis, satire, folklore, humor en romantiek in een zinderende vertelling.

Als je houdt van het magisch-realisme van Màrquez of zelfs Süskind dan is “Schoonheid is een vloek” wel echt een kolfje naar je hand. Hoofdpersonage Dewi Ayu, door de Japanse bezetters als troostmeisje voor hun soldaten gebruikt en daarna door het leven gegaan als een notoir en machtig prostituee staat na eenentwintig jaar terug op uit de dood. Haar Indo-Europese afkomst maakte haar tot een schoonheid die ze emotioneel duur betaalde. Ook drie van haar vier kinderen ondergingen diezelfde vloek. De vierde niet, die werd geboren met zo’n afschrikwekkend uiterlijk dat ze niet in de maatschappij kon komen. Kurniawan gebruikt dit gegeven om een tijdsperiode van enkele decennia in het fictief kustplaatsje Halimunda te omschrijven. Een wrede onderdrukkingsperiode van Indonesië door Nederlandse kolonisten en de Japanners tijdens WOII én de massamoord op de communisten in de jaren ’60. Hij schrikt er niet van terug om vrolijk doorheen de tijden te jumpen en het is als lezer wel even bij de les te blijven. Gelukkig staat er vooraan een stamboom, waar ik toch regelmatig even naar keek. Niettegenstaande hier één van de ergste soorten oorlogsvoering namelijk vrouwenmishandeling en seksueel misbruik aan de kaak wordt gesteld blijf je gewoon vrolijk doorlezen. De rijke schrijfstijl, het magisch-realisme en de veelvuldige karaktervol beschreven personages met hun eigen levenslijnen zorgen voor een wervelende schwung, je leest deze prachtige dikke pil gewoon in één ruk uit!
 
Jan Stevens