Adieu Parijs

Het is juni 1940. De Duitsers staan op het punt Parijs binnen te vallen en acht miljoen Parijzenaren vluchten naar het zuiden. Onder hen ook LéonWerth en zijn vrouw. Iedereen – arm en rijk, van vrouwen alleen tot complete gezinnen – ontvlucht de stad, zo goed en zo kwaad als het gaat. In auto’s, op fietsen, op ossenwagens, liftend of lopend. Iedereen heeft honger, iedereen is kapot, iedereen is op zoek naar onderdak, eten, benzine, en vooral naar hoop.
 

Als de veiligheid in je habitat volledig verdwijnt en je leefsituatie levensbedreigend is dan is vluchten dikwijls het enige dat je nog kan doen. Of dit nu door oorlog, terreur, hongersnood of klimaatsverandering is dit speelt geen rol, je moet en kan niet anders. Zo is het nu en was het ook vroeger. Wij vergeten te vlug dat ook wij slechts een halve eeuw terug ook in deze situatie zaten. In juni 1940 ontvluchtten onnoemelijk veel Parijzenaren ook hun veilige habitat uit schrik voor de Duitse invasie. Ook de Franse schrijver Léon Werth van Joodse afkomst en zijn familie trachtten toen hun vakantiehuis in de Jura te bereiken. 'Adieu Parijs' is een ooggetuigenverslag wat het hele verhaal nog indringerder maakt dan het is en dan wij het ons nu slechts kunnen voorstellen. Je krijgt een blik op de onmacht van mensen die in ellenlange files van allerhande voertuigen hun hebben en houwen trachten te redden. De hoop om bij het oversteken van de Loire uit hun miserie verlost te zijn is groot. De kans en de realiteit liggen anders. Ze moeten halt houden op een hoeve waar de uitbaatster naar Werths normen te gemakkelijk de Duitsers ontvangt en profijt trekt uit de situatie. De situatie is hopeloos en de wapenstilstand resulteert in een  terugkerende zwerftocht doorheen hun verwoest land.  

Prachtig in zijn karakterstudies en hoe een veranderende omgeving ook de mens kan veranderen.  

Jan Stevens