In mijn hoofd ga ik onder water

In een wereld bevolkt door manmensen en vrouwmensen in bokalen, met af en toe een vis of een zeemeermin ertussen, zoekt Liam zijn weg. Hij ziet sproetjes en kinderen met blauw haar. En heel soms laat hij het water van de zee door de ogen van de mensen lopen, omdat ze boos zijn of omdat ze lachen. Vanuit haar eigen ervaringen als moeder van een kind met autismespectrumstoornis beschrijft Hind Fraihi hoe haar zoon de vreemde wereld rondom hem ervaart. Door zijn ogen durft ze onze maatschappij en onze conventies in vrag stellen en toont ze de lezer de struikelblokken waar een kind met autisme en zijn omgeving elke dag mee te maken krijgen. Hind Fraihi is freelance journaliste en schreef vorig jaar een opmerkelijk stuk in De Morgen, De Standaard en NRC Handelsblad naar aanleiding van Wereld Autisme Dag. Ze koos ervoor haar carrière anders in te richten om meer bij haar gezin en haar zoon te kunnen zijn. Soms mist ze de oneindige carrièremogelijkheden, maar de persoonlijke vooruitgang die ze samen boeken, vervult haar elke dag met trots en voldoening.

“In mijn hoofd ga ik onder water,”een boek geschreven door de ogen van een zesjarige, autistische jongen waarbij zijn gedachten verwoord worden maar ook alle gesprekken die hij hoort. Dit is niet zo evident weer te geven van een zesjarige wat de schrijfstijl van het boek ook niet zo eenvoudig maakt.
Hij is het eerste kind van een koppel waarvan de moeder van Arabische oorsprong is. Al heel gauw merken de ouders dat er ‘iets’ niet klopt bij Liam. Degene waar hij zich het meest op zijn gemak bij voelt is zijn Oemi, oma langs mama’s zijde. Zij begrijpt er niet alles van, leeft naar Westerse normen erg traag  maar aanvaardt gewoon alles beter.
De eerste keer wordt het begrip autisme tijdens een opname in het ziekenhuis voor roodvonk aangehaald. Op dat ogenblik beseffen ze nog niet dat hulp of begeleiding voor autisme in onze maatschappij een klinkklare ramp is. Tijdens het lezen voel je als het ware de struikelblokken waar een kind met autisme mee te maken heeft. Een voorbeeld waar wij met ons gewone denkpatroon niet bij kunnen: “ Dat de dagen achter elkaar een cirkel vormen. Wat een onzin. Het leek me stom om de ene ochtend mijn kleren aan te doen als ik de volgende ochtend opnieuw mijn kleren moet aandoen. Ik wilde alles één keer doen en er vanaf zijn. Eén keer voor altijd. Dat is pas een cirkel.”
Zelf deelt hij de mensen in ‘manmensen en vrouwmensen in bokalen’ en zijn eerste juf noemde hij de ‘zonjuf.’ Zijn fantasiewereld verloopt in periodes, eerst waren het zijn autootjes en zijn gevoelsmatig onder water zijn met al zijn zeedieren. Later worden het piraten, boten, zeeën en dinosaurussen maar telkens voor ons erg bevreemdend obsessief en dit alles liefst in blauw. De reactie van de moeder op het onbegrip van de buitenwereld voor de opvoedingsproblemen bij kinderen met autisme gaat zelfs zo ver dat zij gehaakte schoenen ’s nachts aan  de deuren zet met een briefje erin “ take a walk in my shoes.’
Dit ogenopenend verhaal toont nogmaals aan dat de overproductie van etikettering en diagnostering totaal geen garantie biedt op de juiste zorg en begeleiding.
Een ‘buitengewoon’ boek dat zijn vaste stek zou moeten krijgen bij eenieder die te maken heeft met zorg voor kinderen.
 
Lut Delanghe
 
“ Ik werd schoolmoe, kine-moe, logo-moe. Moetjes-en-magjesmoe. Hiphopmoe. Wereldmoe. Laat die bol eens stoppen met draaien. Ik wil eraf.
 
Ondertussen in mijn hoofd. Ik vluchtte in schuim en struiken “ (p. 145)