De kindmoeder

Ruth Rendell als Barbara Vine
Als Grace en haar broer Andrew het huis van hun grootmoeder erven, besluiten ze daar samen te gaan wonen. Voor hen een logische stap: ze kunnen het prima met elkaar vinden en het huis is groot genoeg. Maar waar ze niet over hadden nagedacht: wat als een van hen wil samenwonen met zijn of haar geliefde? Als de partner van James, Andrew, bij hen intrekt, zet dit de verhoudingen enigszins op scherp.
Grace probeert zich te concentreren op haar promotieonderzoek. Ze krijgt een ongepubliceerd manuscript uit 1951 onder ogen, over een ongetrouwde jonge moeder in de periode tussen de twee wereldoorlogen. Maar als de gebeurtenissen in haar eigen leven een onverwachte wending nemen raakt ze ineens wel heel erg betrokken bij dit onderwerp.
De kindmoeder speelt zich afwisselend af in het Londen van nu en het afgelegen Devon van de jaren veertig, en toont op een aangrijpende manier hoe de maatschappij door de jaren heen is veranderd - maar ook hoe sommige dingen hardnekkig hetzelfde blijven.

Lang geleden dat ik nog iets las van Ruth Rendell.
We krijgen hier eigenlijk twee verhalen voor de prijs van één. Het ene speelt zich in 2011 waar Andrew en Grace, broer en zus een groot huis erven van hun grootmoeder. Ze besluiten er elk een deel van te betrekken. Alles loopt vlot tot wanneer Andrew een vriend krijgt, James die er voor groot deel ook gaat wonen. James stelt zich niet echt fair op tegenover Grace wat een pak strubbelingen teweeg brengt. Grace werkt aan haar proefschrift “Alleenstaande ouders,” hierbij krijgt zij een  ongepubliceerd werk in handen uit 1951. Het bevat twee thema’s namelijk de homoseksualiteit en de ongehuwde moeder in dit geval hier een kindmoeder.
Dit verhaal ‘Kindmoeder’ is een boek in een boek, je krijgt het verhaal in één keer zonder te verspringen naar 2011, het speelt zich tussen de wereldoorlogen in, meer bepaald 1929. Maud een 15-jarig meisje is ongewenst zwanger nadat zij wou weten hoe het was om seks te hebben met een man. Ze wordt verstoten door de familie behalve door haar broer John. Die zorgt voor een wel erg originele oplossing die ook hem nog ten goede komt, althans toch voor een poosje. Maud wordt ondanks wat ze meemaakte steeds onsympathieker en egoïstischer voorgesteld
Het hele boek verloopt soepel tot wanneer alles plots een paar versnellingen hoger gaat en dan gebeurt er wel heel veel. De laatste hoofdstukken spelen zich dan weer af in 2011 en ook daar gaat het allemaal erg vlug alsof er nog van alles diende afgehaspeld te worden. Het eerste deel van 2011 is even doorbijten want voor Grace haar opzoekwerk krijg je veel schrijvers en personages te verwerken. Velen zullen daar op afhaken zeker omdat niet echt nodig is voor het verhaal niettegenstaande velen het tweede boek over Maud wel zullen smaken.
Er komen in het gehele boek ook veel discussies aan bod over de verschillen in draagkracht en intolerantie van alleenstaande moeders of homoseksualiteit en de vraag waarin ‘men’ toleranter is geworden tussen 1929 en 2011.
 
Lut Delanghe