De boekhandelaar van Kaboel

In het voorjaar van 2002, na de val van de Taliban in Afghanistan, bracht de Noorse Åsne Seierstad een aantal maanden door bij de familie van een boekhandelaar in Kaboel. Ze werd in zijn gezin opgenomen, droeg een boerka en voelde zich een van de vrouwen. Wat zich in het gezin afspeelt, loopt parallel met de ontwikkelingen in Afghanistan. Een land dat verwoest is, maar de hoop op een betere toekomst levend houdt.

De taliban en Afghanistan, het ene een zwaarbeladen begrip het andere een exotische bestemming die onverlosmakelijk met elkaar verbonden zijn in ons Westers gedachtengoed. Maar wat weten wij er echt van, hoe de mensen er leefden onder de taliban en hoe het gewone leven na deze bevrijding terug op gang kwam? De boekhandelaar van Kaboel laat je in een reeks hoofdstukken, dikwijls op zichzelf staande levensverhalen maar steeds met de rode draad van de familie van de boekhandelaar kennismaken met de Afghaanse zeden en gewoonten. Doordat de auteur, Ǻsne Seierstad de mogelijkheid had om lange tijd in deze familie te vertoeven wordt het familieverhaal van binnenuit verteld en word je als het ware volkomen ondergedompeld in bun familieleven. Een familieleven dat volledig gebukt gaat onder het talibanregime maar ook onder hun eigen gedragsregels en de ijzeren wet van het familiehoofd Soeltan Kahn. Het is een vrij ontluisterend verhaal waarvan je al Westerse lezer meegenomen wordt in dat cultureel  onbekend gebied. Voor mezelf ontwikkelde het hoofdpersonage zich van een gezapig en gedreven familieman tot een echte familiedespoot die verblind door zijn levensdoel om de leescultuur terug te brengen naar het Afghaanse volk nietsontziend al zijn macht aanwendt en zijn volledige familie compleet onderdrukt. Het personage wordt alsmaar onaangenamer naarmate het boek vordert en verstart volledig in zijn geloofsbelijdenis. Dit is meteen ook de sterkte van het boek omdat je een blik gegund wordt over het zware juk van een nietsontziend geloof waar de vrouw volledig wordt genegeerd en onderdrukt. Erg ontluisterend waren de boerka-passages waar je als het ware onder de boerka kroop en dit mensonterend stuk kledij zelf ervaart. Niettegenstaande deze toch wel zware thematieken slaagt de auteur erin om je glimlachend hier doorheen te loodsen.
En ja, “world editions” maakt zijn naam terug waar:
“ Grote literatuur in klein en klassevolle uitvoering”
 
Jan Stevens