Dood de vader
In de buitenwijken van Rome verdwijnt een kind en wordt zijn moeder dood gevonden. Columba, een vastberaden, atletische, knappe, maar getraumatiseerde politieagente staat onder grote druk de ontvoering op te lossen. Columba wordt bijgestaan door Dante, hoogbegaafd en briljant – een expert in het peilen en doorgronden van menselijke gedrag. De zaak blijkt ingewikkelder dan gedacht. Het gaat niet om een enkele crimineel, maar de misdaad is verweven met een organisatie die zich bezighoudt met het manipuleren van menselijk gedrag. Is Dante wel wie hij lijkt te zijn?
Het verhaal is geïnspireerd door een aantal veronderstellingen van de auteur rond het Amerikaanse project Bleubird. Een geheimzinnig CIA programma uit de jaren ’70. Een Commissie Church in de Senaat heeft vastgesteld dat de CIA vanaf 1950 tot 1973 samen met de FBI experimenten heeft gedaan met gedragsbeïnvloeding middels drugs zoals lsd en barbiraten, met fysiek geweld, dwang en zintuiglijke deprivatie. Het Congres in de verenigde staten bepaalde dat er een eind moest komen aan deze experimenten op Amerikaanse burgers. Het doel was om agenten te creëren die in staat waren om orders op te volgen die tegen de eigen wil indruisten en om verhoren te doorstaan.
Het verhaal van Dazieri gaat over de mogelijke uitwassen van deze experimenten in Europa en Canada, onder de schuilnaam MKDELTA. De ondermaatse beveiliging van deze experimenten leidde in Italië tot samenzweringen in het leger, geheime diensten en met criminelen.
De schrijfstijl van Dazieri is zeer afwisselend en gewoon prettig. De acties volgen elkaar in snel tempo op en spanning hangt van bij de eerste tot de laatste bladzijde in de lucht. Je wordt eigenlijk nooit op een verkeerd been gezet. Het lijkt de logica zelve. Vraagtekens en veronderstellingen blijven lang onbeantwoord, maar de ultieme zoektocht van de hoofdpersonages leidt resoluut tot een fantastisch plot doorheen heel Europa en met ongeziene allures.
Centraal staan de twee hoofdpersonages: Colomba en Dante. Beide personages worden haarfijn tot leven gebracht. Ze delen hun angsten, vroegere traumatische ervaringen, kleine en vooral grote en heldhaftige kanten. Ook de psychologische kant van de ‘Vader’, hier als metafoor voor alle slechts in de wereld, wordt gruwelijk uit de doeken gedaan.
Het blijft natuurlijk een thriller. Mocht je rond de gebeurtenissen met ‘Bluebird’ een objectief serene rapportage verwachten kom je bedrogen uit. De realiteitszin in dit verhaal is soms ver weg. Maar in een thriller als deze past natuurlijk fantasie. Deze fictie is een opeenvolging van groteske gebeurtenissen en haast bovenmenselijke personages. Een tegen allen en de wereld die moet gered worden. Soms een tikkeltje absurd, soms een wat ongeloofwaardig verhaal maar voortdurend word je opgenomen in oplopende spanning waar je een hoogrode kleur van krijgt.
Vooraan op de kaft van het boek prijkt een rode sticker: “Europa Thriller Selectie, beste keuze”. Een nieuwe etikettering van de uitgever? En jawel, deze Italiaanse thriller mag er dan in het Europese genre zeker best zijn en vraagt naar meer boeken van Sandrone Dazieri. Ik had nog nooit van deze schrijver gehoord, misschien omdat de toppers in dit genre meestal uit het Noorden lijken te komen. ‘Dood de Vader’ blijkt het eerst in het Nederlands vertaalde boek van Daziere te zijn. Hij werd geboren in Cremona, was kok en werd journalist, scenarioschrijver, en is in Italië blijkbaar ook een zeer gewaardeerd thrillerschrijver. Voor ons is het wachten op een volgende vertaling, lezen zullen we ze zeker doen!
Koen Elsen