Een meisje is maar half af

‘For you. You’ll soon. You’ll give her name.’
Zo begint Eimear McBride haar ontroerende en aangrijpende verhaal over de relatie van een jonge vrouw met haar broer – een liefdesgeschiedenis, maar een die overschaduwd wordt door de hersentumor waaraan de jongen sinds zijn jeugdjaren lijdt.
De roman biedt een rauw, soms schokkend inzicht in de gedachten, gevoelens en verwarde seksualiteit van de kwetsbare en eenzame hoofdpersoon. Het leven is niet gul voor haar geweest: haar vader is dood, haar moeder is beschadigd door een wrede jeugd. Haar perverse oom kan niet van haar afblijven, haar broer is terminaal ziek.
Wie Een meisje is maar half af leest, nestelt zich, tegen wil en dank, in het hoofd van de vertelster en maakt haar geschiedenis uit de eerste hand mee: de dood van haar grootvader, de fatale toestand van haar broer, de verkrachting door haar oom, de reeks anonieme, doelloze seksuele uitspattingen waarmee ze zichzelf straft.
Eimear McBride vertelt het verhaal in korte, heftige zinnen en flarden – vaak onaf, maar met het bedwelmende ritme van goede muziek. Het leverde de auteur vergelijkingen op met het werk van Beckett en Joyce.
McBrides debuutroman behandelt de klassieke thema’s uit het leven en uit de literatuur: familie, dood, seks en eenzaamheid. Het lezen ervan is een verontrustende ervaring, maar ook een openbaring. Een meisje is maar half af is een onvergetelijke roman – de eerste proeve van een buitengewoon nieuw literair talent

Eimear McBride, een naam en een debuut om nooit meer te vergeten!
Deze vrouw heeft heel wat in haar mars, dit boek is het onbetwistbare bewijs van een immens en ongebreideld talent. De stijl van McBride is aanvankelijk ergerlijk, enerverend en zeer veeleisend. Het deed me denken aan het soms niet te volgen ritme van free jazz. De inspanning wordt echter ruimschoots beloond. Gaandeweg worden de verhaspelde woorden en zinnen een betoverende en hypnotiserende melodie waar niet meer aan te ontkomen is. De toon is gezet. De rauwheid, het inktzwarte, maar soms ook het verbijsterend tedere barsten uit elke gemankeerde of fout geplaatste interpunctie. Dit is voor mij een proeve van genialiteit !
Het verhaal bestaat uit vijf grote hoofdstukken die de lezer steeds verder meezuigen in de tragiek van het verhaal. Een woord, tragiek, dat hier amper de lading dekt...
"Een meisje" is nog zeer jong, een kind nog, als ze begint te vertellen over haar drie jaar oudere broer. Hij heeft kanker, de tumor in z'n hersenen wordt verwijderd. De dokters geven hem geen kans op overleven en toch zien we hem opgroeien tot een jongeman. De gezinssituatie is van meet af aan penibel. Vader liet z'n gezin in de steek, moeder is een harde en verbitterde vrouw, het gezin is disfunctioneel. Moeder werkt al haar frustraties uit op haar twee kinderen en de mishandeling is zowel fysiek als psychisch een constante in hun hele leven. De kinderen vinden steun en liefde bij elkaar, ze zijn elkaars reddingsboei in dit troosteloze bestaan. Hij is haar grote broer, ze kijkt naar hem op, hij zorgt voor haar en verdedigt haar waar nodig. Ze zijn overal het mikpunt van vernedering en minachting.
In de loop van het verhaal veranderen de machtsverhoudingen. De jongen is wat simpel, soms valt ook het woord debiel. Hij blijft thuis wonen en leidt een leventje van gamen en nietsnutten. Het meisje beseft dat ze weg moet uit deze uitzichtloze situatie. Ze trekt naar de grote stad, gaat er samenwonen met een vriendin, en gaat van de ene drink-, vrij- en braspartij naar de andere. De neukscènes - anders kan je het echt niet noemen - zijn gruwelijk, het meisje kruipt in je hoofd, je voelt de onbevredigbaarheid die haar van kwaad naar erger sleurt. De pijn is een noodzaak, een surrogaat voor haar "voelen". […"Ik wil dat. Pijn. Tot ik de pijn te buiten ben."…]. En ook […"Hij scheurt me open en doet me pijn omdat ik zeg dat ik niet wil, hij smeekt. Nee meer vraag ik niet. Neem alles maar. Wat Jij wilt. Want ik weet dat er niet veel meer over is. Als hij kust. Word ik. Gewurgd."…]. Dan is er ook een oom, die een zeer corrumperende rol speelt in haar leven. Als lezer vraag je je af hoeveel erger het nog kan worden.
Het meisje krijgt het meest gevreesde nieuws. Broer is opnieuw in het ziekenhuis. Hij heeft een nieuwe hersentumor, uitgezaaid, inoperabel. Levenskans nihil. Meisje keert definitief terug naar huis, haar leven neemt een drastische wending. Wat volgt is van een wezenloze wreedheid en schoonheid, het laat me niet los. De catharsis is geniaal en verpletterend. Ik kan en wil dit nooit vergeten. Dit debuut krijgt van mij de volle vijf sterren.
Eimear McBride, ik kijk uit naar je volgende schrijven !
 
Ka Vee