Vernietiging

Gebied x is al dertig jaar lang afgesloten van het continent. De eerste expeditie die ernaartoe ging, kwam terug met verhalen over een ongerepte wildernis. Geen enkel lid van de tweede expeditie keerde terug. De leden van de derde expeditie moordden elkaar uit. Van de elfde expeditie kwamen de leden terug als schimmen van zichzelf en ze stierven enkele maanden later aan een agressieve vorm van kanker.

In Vernietiging, het eerste deel van de veelgeprezen Southern Reach-trilogie, reist de lezer mee met de twaalfde expeditie.. De groep bestaat uit vier vrouwen: een antropologe, een landmeter, een psychologe en de verteller van het verhaal, een introverte, zeer intelligente biologe. Hun missie is om het terrein in kaart te brengen. Intussen moeten ze ervoor zorgen niet besmet te raken en het hoofd koel te houden, zeker als ze een mysterieuze topografische afwijking ontdekken. Maar het zijn hun eigen geheimen die uiteindelijk hun lot zullen bepalen.

Waar schuilt het oeverloze gevaar?  De allesomvattende vernietiging? Gaat het over een vrouw die waanzinnig op zoek is naar haar verdwenen echtgenoot? Misschien is dit wel de link naar een volgend boek? Gaat het over een geheime expeditie? Voor wie of wat? Een fictief gebied X? Naar een onbewoonde wereld die catastrofaal is afgesloten blijft van de wereld? Van welke wereld? 
Is er dan iets mis met Gebied X? Alle psychologische en biologische wetten lijken er buiten ons verstand te liggen? En wat is de betekenis van de Toren in Gebied X? Een vuurtoren voor de mensheid die het gevaar aanduidt of de andersom juist de weg wijst?  Een Toren die beschreven wordt als een ‘omgekeerde toren’, waarbinnen diep geworteld een andersoortig bestaan woekert.
Kortom, een bijzonder duister, raadselachtig, donker, geheimzinnig en ongrijpbaar verhaal, waarbij je zelf ook voortdurend op het verkeerde been gezet wordt. Duidelijk is dat vier expeditieleden, na 11 mislukte pogingen met catastrofale en dodelijke afloop, plots terecht komen in een absoluut vreemde wereld. Het verhaal wordt verteld door één van de expeditieleden, een biologe. Zij zal overleven nadat alle anderen geheimzinnig, soms betekenisloos maar altijd gewelddadig aan hun einde kwamen. Maar stond de biologe zelf ‘aan de juiste kant’? 
Het hele expeditieverhaal blijft suggestief en zonder einde. Wie houdt van horror, vreemde verhalen of  donkere fictie zal zeker uitkijken naar deel 2 van deze trilogie. De vertaling is op komst, maar mogelijks zal onze tv ons voor zijn:  de filmrechten op de ‘Southern  Reach-trilogie’ werden reeds opgekocht door Paramount Pictures.  Voor de liefhebbers: de boeken van VanderMeer worden in de literatuur gerangschikt onder het genre “Weird.”
 
Koen Elsen