Slaap zacht Johnny Idaho

Auke Hulst, die doorbrak met zijn boek Kinderen van het Ruige Land, komt met een nieuwe roman: Slaap zacht, Johnny Idaho . Een tiener met een missie, een terminale bankier en een wetenschapper gaan op zoek naar de sleutel tot het eeuwige leven. Zij komen samen op de Archipel, een zwaarbewaakte eilandstaat in de Stille Oceaan, en dompelen zich onder in deze nieuwe wereld. Wat drijft ze? En op welke manier zijn ze onherroepelijk met elkaar verbonden?

Slaap zacht, Johnny Idaho is een grootse roman waarin Auke Hulst hedendaagse thema's als economische apartheid en mind control koppelt aan menselijke gevoelens als liefde, wraak, angst voor de dood en de hunkering naar het eeuwige leven.

Auke Hulst schrijft als freelance journalist  en reisschrijver voor onder meer Vrij Nederland, NRC Handelsblad, De Standaard en New Statesman. Eerder publiceerde hij nog romans zoals “Jij en ik en alles daartussen” en ook de bijzonder goed onthaalde “Kinderen van het Ruige Land” in 2012.
Als je deze roman, Slaap Zacht Johnny Idaho, openklapt vind je twee stadskaarten die erg vertrouwd aandoen. Het lijkt alsof je het stratenplan van Manhattan voor je krijgt. Alleen zijn er nu vier zones, gescheiden door water. Vergis je niet, het is het mooi ogende maar akelige plan van het Manhattan van overmorgen, de “Archipel”.
Het verhaal is in de zeer nabije toekomst geschreven, ongeveer rond 2050. Machthebbers en zeer vermogenden hebben de “Archipel” gecreëerd. Een kunstmatig eiland met paradijselijke wereldallures. Het exquise topverblijf is de Executieve, voorbehouden voor de allerrijksten. In Upsite woont de werkende klasse en op Mid- en Downsite verblijven de minder gegoeden, het gepeupel. De rest van de wereld is er nog erbarmelijker aan toe.
Op deze Archipel ontmoeten de drie hoofdpersonages mekaar. Johnny Idaho is een jonge indiaan, uit de Midwest. Zijn familie en zijn roots zijn verwoest door een aanslag van Al-Qaida en hij is enkel nog op zoek naar wraak. De Nederlandse CEO Willem Gerson behoort tot de superklasse. Hij heeft kanker maar kan zich niet verzoenen met het teloorgaan van zijn absolute macht. Hij  wil nog alleenheerser worden over het eeuwige leven.  Daarom heeft hij een nieuw bedrijf opgericht, rond de Japanse biomedica  Hatsu Hamada, die zelf in een vervreemd land op zoek  is naar de liefde en het ware leven. Deze drie personages vertegenwoordigen als het ware onderstroom van de Archipel, of beter nog, de hopeloze zoektocht van de mens in een nieuwe afgrijselijke wereld.
Het is de wereld van de weblenzen waarbij je digitaal toegang hebt tot de gegevens van de ander, de wereld van het ‘Oog’, waarbij zoals in George Orwell’s dystopische sciencefiction  1984, Big Brother iedereen bewaakt, nu bijgestaan door  Pleasers, robotachtige controleurs, die bestraffend rondtrekken.
Een diepere en fijne metafoor in het verhaal  refereert met heimwee naar  het oude,  niet digitale,  echt geschreven boek. Naar een boek als dat van Herman Melville, ‘The Wale’, waarin walvisvaarder Kapitein Ahak onherroepelijk meegezogen wordt naar de zwarte diepte door de potvis Moby Dick.
In Slaap Zacht Johnny Idaho staan thema’s als economische apartheid en mind control in contrast tot menselijke gevoelens als wraak, liefde, de zucht naar het eeuwige leven, de dood. Er blijft een triestige toekomstvisie over de moraal van de financiële wereld, de nefaste invloed van de technologie en de destructieve gevolgen op een samenleving die door geld bepaald wordt.
De werkelijkheid is verdwenen onder een plamuur van schijnwerelden, nieuwe misvattingen, illusies en propaganda. De mensen zijn overgeleverd aan de elite van de macht die de werkelijkheid oplegt. Het maakt de strijd tussen de klassen niet die tussen waarheid en leugen, maar tussen een mythe die menselijke waarden centraal stelt, en de mythe van de hebzucht, manipulatie en creatieve destructie. De tol van het kapitaal.

Auke Hulst kreeg bijzonder lovende kritieken voor deze roman. Ik citeer er twee:
Leesplein: “Een spannend en intrigerend verhaal over de spanning tussen status en geluk, tussen vooruitgang en menselijke waardigheid en over het recht te dromen wat je wil”.
NRC: “Hulst houdt echt en virtueel, rauw en fictief op sublieme wijze in balans”.

Koen Elsen