Bloemkool uit Tjernobyl
Als Victor terugdenkt aan zijn jeugd, komen er herinneringen boven aan een vrolijke, energieke vader, het gezicht van het dorp. Vreemde buien heeft hij, maar hij doet zijn best er voor Victor te zijn. Toch kan hij zijn blik niet afwenden van de horizon. Steeds vaker en telkens langer verdwijnt zijn vader uit Victors leven, tot hij niet anders kan dan toegeven aan zijn kosmopolitische roeping en van het ene op het andere moment naar Oost-Afrika vertrekt. Wanneer Victor hem daar opzoekt, blijken zijn vaders avonturen groots, vaak te mooi om waar te zijn. Victor merkt dat het imperium van gedachten, verhalen en beelden dat zijn vader met zo veel zorg heeft opgebouwd langzaam afbrokkelt. In dit coming of age-verhaal, gebaseerd op de familiegeschiedenis van Roman Helinski, wordt vooral de vader volwassen.
Bloemkool uit Tsjernobyl is een waar meesterwerk, kleurrijk en zeer knap gestileerd. In grote vaart schept Helinski een universele vadergeschiedenis, het begin van een oeuvre.
Bloemkool uit Tsjernobyl, de debuutroman van Roman Helinski heeft mij bekoord, heeft mij eigenlijk begeesterd en heeft mij dikwijls weemoedig doen glimlachen. De titel dekt volledig de lading, een hilarisch driewoordenschap waarvan je jezelf afvraagt waar komt dat in godsnaam vandaan? De bloemkool is er één die zijn vader meebrengt bij thuiskomst van één van zijn zovele reizen en afwezigheden gegrepen uit de jeugd van Victor, de verteller. Ze komt niet uit Tjernobyl, Victor zijn vader, voor mij manisch-depressief fantaseert er maar op los. Deze vadergeschiedenis schetst de ontheemdheid van een vader en de gevolgen ervan op zijn zoon. Niettegenstaande de vader steeds maar vlucht, letterlijk naar zijn buitenlandse congressen maar ook figuurlijk in zijn drankprobleem en bizarre gedrag als hij thuis is blijft hij wel steeds een op geheel eigenwijze enthousiaste vader. Een vader waar zijn zoon als kind rotsvast in gelooft en bewondert zelfs als de spanning in de familie ten top wordt gedreven. Dit kan uiteraard niet aanhouden en alles ontploft als de vader beslist om voorgoed naar Afrika te trekken. Dit zorgt ervoor dat ook Victor ‘vrij’ komt en zich kan ontplooien. Een bewustwording die zijn ogen opent over zijn vaderfiguur, maar een vader is en blijft een vader. En als een vader roept dan kom je...
Bloemkool uit Tjernobyl beschrijft op een meesterlijk en bijwijlen heel grappige wijze een Poolse familiegeschiedenis waar traditie en ontheemd zijn in conflict liggen met elkaar. Maar je krijgt er bovenal een weemoedig gevoel bij over een vader die geen vader kan zijn en een zoon die wel graag een vader zou hebben maar die gaandeweg kwijtgeraakt.
Briljant!