Billie en zijn genen over jou & DNA
Er was eens een moeder. En er was eens een vader. Op een zaterdag – de zon scheen, het waaide – gingen ze naar De Winkel. Om er een kind te kopen. Deze kant uit, zei de verkoper. Ze liepen naar een grote hal. Allemaal rekken. En in die rekken allemaal potjes, potjes met spul in allerlei kleuren. Allemaal genen, zei de verkoper. Dit boek gaat over Billie en over genen. Genen zijn héél kleine deeltjes van je lichaam. Je krijgt ze van je vader en je moeder. Genen zorgen ervoor dat jij er uitziet zoals je er uitziet en dat je lichaam doet wat het moet doen. Of je blauwe of bruine ogen hebt? Wat de vorm van je hand is? Of je een wipneus hebt? Van chocolade houdt? Noem maar op. Het komt allemaal door je genen.
We zeggen het zo dikwijls: ”Het zit in mijn genen.” Waarmee we wellicht bedoelen dat het onze aard is. Kinderen horen dat ook vaak en als ze dan vragen wat ‘genen’ zijn dan moet je het kunnen uitleggen. Of… Je biedt hen het boek ‘Billie en zijn genen’ aan. Ze ontdekken het dan zelf wel en als wij heel eerlijk mogen zijn wij ook. Dit boekje legt eindelijk eens alles over genen helder en klaar uit. Een plezier om zelf te lezen en ook in de klas of thuis te hebben.
Dit informatief boekje oogt heel fris en flashy dankzij de supergrappige illustraties van Melvin die het boek niet alleen opvrolijken maar gewoon mee opgaan in de tekst. Het boek start met een vader en moeder die in de winkel een kind gaan kopen. De verkoper vraagt hun wat ze wensen en dan begint hij in een proefbuisje te mengen en te schudden. Als ze buitenkomen moeten ze alleen nog negen maanden wachten maar het zou een van de beste kinderen ooit worden: Billie. Uiteraard vroegen ze aan de verkoper wat hij allemaal in dat buisje stopt en het antwoord was: “Genen.” En dan volgt in een hard roze fuchsia kader wat genen zijn. Daarna stellen de auteur en de illustrator zichzelf voor en wat hun genen voor hen betekenen. Meteen wordt even vermeld hoe dat allemaal in zijn werk gaat en terug zo’n hard roze fuchsia kadertje met alles even op een rijtje.
En dan negen maanden later wordt er bij vader en moeder een levering gedaan. Op de doos stond: “100% Billie - voorzichtig.” Daarbij komt meteen een heleboel informatie bij en cijfertjes want dat lezen ze graag, hoeveel? Ja, inderdaad zoveel! Wel 20.000 genen in een mens (wist ik ook niet) En dan wat ik wel heel belangrijk vind lezen we dat elke mens voor 99,9 % gelijk is en die 0,1 % zorgt voor het verschil in huidskleur, haar, ogen, gestel en noem maar op. Onmiddellijk een gesprekje aan vastknopen over diversiteit! Nadien volgt er een herhalingsoverzichtje, super grappig maar bovendien heel leerrijk.
In deze stijl vol humor, grollen en grappen worden nog veel zaken uitgelegd zoals de structuur van cellen, chromosomen, genen, de communicatie, de aantallen maar ook de werking zoals dominante en recessieve. Het lijkt allemaal moeilijk en ingewikkeld en dat is het ook maar door de zo leuke en overdrachtelijke voorstelling is het een prachtboek om door te nemen.
Los van al die prachtige wetenschapsweetjes kan je met dit boek ook filosofisch aan de slag zeker bij het hoofdstuk CRISPR en de vraag hoe bepalend de opvoeding en omgeving kan zijn.
Het hele verhaal eindigt met een overzicht in 8 belangrijke puntjes.
‘Een verademing om zo’n moeilijk onderwerp op zo’n bevattelijke wijze in woord en in beeld aan jongeren te kunnen aanbieden waarbij ze nog gaan smullen van de super grappige illustraties. Een wetenschapsboek waar de woordkunstenaar, de beeldkunstenaar en de wetenschapper samensmelten tot een krachtig leerrijk geheel.’
Jan stevens, redacteur boekensite.gent